Οι μεταξοσκώληκες.

Ό,τι διαβάσετε, ή δείτε σε αυτή την ανάρτηση είναι η μαρτυρία ενός ερασιτέχνη. Δεν είμαι σηροτρόφος, ούτε ήμουν ποτέ. Αν κάποιος ενδιαφέρεται επαγγελματικά, να το ψάξει σε άλλους χώρους.

Οι πρώτες εμπειρίες με τα σκουλήκια ήταν χρόνια πριν. Πολλά χρόνια πριν. Δεν θυμάμαι πως βρέθηκαν οι πρώτοι στο σπίτι μας, αλλά θυμάμαι πως κάναμε ένα αγώνα να τους κρατήσουμε στη ζωή, αφού η συκαμιά που είχαμε στην αυλή μας μόλις είχε αρχίσει να βγάζει τα πρώτα της φύλλα.

Βλέπετε, οι μεταξοσκώληκες είναι μονοφαγικοί.

Θυμάμαι ακόμα μια Μεγάλη Βδομάδα, όταν πηγαίναμε για τη λειτουργία στον Άγιο Ηρακλείδιο, και ανυπομονούσα να πάμε εκεί πάνω όπου αφθονούσαν οι συκαμιές. Θυμάμαι ακόμα πως κάποιος είχε πει ότι σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης, και μέχρι να βγάλουν φύλλα οι συκαμιές, οι μικρούληδες μπορούν να κρατηθούν στη ζωή αν τους βάλεις πολύ φρέσκα φύλλα μολόχας.

Μετά από τόσα χρόνια λοιπόν, και με την ευγενή προσφορά του αδελφού μου, βρέθηκα με καμιά πενηνταριά σκουλήκια.

Οι μικροί μεταξοσκώληκες είναι πολύ μικροί:

Νεογέννητα

Πολύ μικρά και άσχημα.

Οι φωτογραφίες πιο πάνω είναι από το δίκτυο, καθώς δεν προνόησα να φωτογραφήσω τους μικρούληδες.

Μόλις  εκκολαφθούν έχουν μήκος 3-5 χιλιοστά, είναι μαύροι και άσχημοι. Και θέλουν φρέσκα  συκαμόφυλλα να φάνε. Σε αυτή την ηλικία συστήνεται να τα ψαλιδίζετε λίγο, για να δημιουργούνται πιο πολλές άκρες για να αρχίσουν την κατανάλωση τους.  Για τις επόμενες  30-40 περίπου μέρες το μόνο που κάνουν τα σκουλήκια είναι να τρώνε.

Μεγαλώνουν γρήγορα:

Μια βδομάδα αργότερα.

Το σώμα του μεταξοσκώληκα χωρίζεται  στο κεφάλι και το κυρίως σώμα.  Τα μέρη που φέρουν μαζί τους στην εκκόλαψη αρχίζουν να γεμίζουν , και όσο τρώνε φουσκώνουν. Και φουσκώνουν, και φουσκώνουν, αλλά μέχρι που;

 Όταν γίνουν παραφουσκωμένα μπαλόνια πέφτει το σήμα: νηστεία.

 

Νηστεία, δείτε το τρίγωνο πάνω από το κεφάλι.

 

Η νηστεία σημαίνει ακριβώς αυτό: τέρμα το φαί για 1-3 μέρες.  Στη φάση αυτή οι μεταξοσκώληκες  βγάζουν μικρά νήματα ένθεν και ένθεν του κορμιού τους, και μένουν ακίνητοι την ίδια στάση. Ένα τρίγωνο δημιουργείται πάνω από το κεφάλι τους, σημάδι πως εκεί γύρω άρχισαν οι διεργασίες για την δημιουργία ενός καινούργιου, μεγαλύτερου κεφαλιού, με μεγαλύτερα δόντια.  Είναι σημαντικό να μην ενοχληθούν οι φίλοι μας κατά τη διάρκεια της νηστείας. Αν γίνει αυτό, και αν σπάσουν για κάποιο λόγο τα νήματα ο μεταξοσκώληκας θα έχει πρόβλημα, αφού στο τέλος της περιόδου, το παλιό δέρμα ξεραίνεται και πρέπει να αφαιρεθεί, για να εμφανιστεί η καινούργια στολή. Για να γίνει αυτό τα σκουλήκια αρχίζουν κίνηση προς τα εμπρός, το παλιό δέρμα μένει καρφωμένο κάτω, και το αποβάλλει, όπως θα έβγαζε κάποιος μια ολόσωμη φόρμα.

Κάποτε τα πράγματα δεν πάνε όπως προβλέπεται:

Αγνοείστε την κακή εστίαση, η αρχή και το τέλος φαίνονται πολύ καθαρά.

Μετά την αποδερμάτωση ακολουθεί μια ανάπαυση για μερικές ώρες ώσπου να σκληρύνει το νέο κεφάλι, και να αρχίσει το μασούλημα.

Η «παλιά στολή»:

Παλιά δέρματα.

Η φύση μεριμνά ώστε αυγά που διατηρούνται περίπου στο ίδιο περιβάλλον, να εκκολάπτονται περίπου την ίδια περίοδο. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για το τέλος.  «Ίδια περίοδος» μπορεί να σημαίνει μέχρι και 5-10 μέρες, και αυτό στη συνέχεια μπορεί αν σημαίνει πως κάποια σκουλήκια βρίσκονται στην πρώτη φάση της ζωής τους, κάποια έχουν ήδη κάνει την πρώτη νηστεία, και κάποια έχουν κάνει και τη δεύτερη.

Η ομάδα

Ξανά η ομάδα.

Γιατί η διαδικασία που περιέγραψα πιο πάνω γίνεται 4 φορές, η ζωή λοιπόν του μεταξοσκώληκα ως σκουλήκι χωρίζεται σε πέντε φάσεις.

Όσο μεγαλώνουν τρώνε με πολλή όρεξη, με πάρα πολλή όρεξη! Ευτυχώς οι συκαμιές άμα ξεκινήσουν να βγάζουν φύλλα, το κάνουν με ταχύτητα και έτσι διαθέτουν επαρκείς ποσότητες τροφής.

Τόση όρεξη, που μπορείτε να ακούσετε το χρατς, χρατς.

Λίγο πριν φάνε το τελευταίο συκαμόφυλλο γίνονται πολύ μεγάλοι:

Η τιμή του ευρώ.

Μετά από λίγο, δε θα φάνε ποτέ ξανά. Το πεπτικό τους σύστημα αδρανοποιείται, ή μάλλον αρχίζει ο αντίστροφος μηχανισμός:  εκείνος που θα μετατρέψει όλη τη δύναμη που έδωσαν τόσα φύλλα σε λεπτές ίνες μεταξιού που βγαίνει από το στόμα τους και μπλέκεται από τα μπροστινά πόδια.

Εκλάδωσεν ο πρώτος!

 Η φάση αυτή συνοδεύεται από ένα μεθυσμένο ντελίριο, αφού τα σκουλήκια σηκώνουν το κεφάλι, το γυρίζουν πάνω κάτω με ταχύτητα, αρχίζουν να το σκάνε από το χώρο όπου βρίσκονται τα φύλλα, και γενικά δείχνουν πως βρίσκονται εκτός ελέγχου. 

Οι παλιοί περιέγραφαν αυτή τη φάση ως «κλάδωμα». Τα σκουλήκια αναζητούν ένα σημείο όπου να μπορούν  να «χτίσουν» το σπίτι τους. Και για να το κάνουν αυτό χρειάζονται ένα σημείο απ όπου μπορούν να τραβήξουν νήματα για να κάνουν ένα σκελετό. Στη συνέχεια και με μια δαιμονισμένη ταχύτητα θα βρεθούν στο κέντρο του σκελετού, ενώ σύντομα θα αρχίσει να σχηματίζεται το κουκούλι, μέσα στο οποίο θα παγιδευτούν.:

Προ – κουκούλι.

Εκτός από τα κλαδάκια, βρήκα πολύ βολικά και τα κυλινδρικά χαρτόνια από τα ρολά της κουζίνας.

Κουκούλια.

Κι άλλα κουκούλια.

 

Δέκα μέρες μετά το πρώτο κλάδωμα η απόλυτη ησυχία:

Το σύνολο της παραγωγής.

Το σκουλήκι φεύγει, και μέσα στο κουκούλι δημιουργείται μια πεταλούδα.

Λίγες μέρες αργότερα, η μεταμόρφωση:

Η μεγάλη έξοδος με περιγραφή από όλη την οικογένεια!  Με αρκούντως ενδιαφέροντες διαλόγους!

Η μεταμόρφωση!

 

Έγραψα πιο πάνω πως είναι σημαντικό να εκκολαφθούν τα σκουλήκια μέσα σε  μια στενή περίοδο. Αυτό είναι απαραίτητο γιατί όταν βγει η πεταλούδα από το κουκούλι, έχει μόνο ελάχιστες μέρες ζωής. Το πολύ μια βδομάδα. Στην περίοδο αυτή δεν μπορεί να φάει, δεν μπορεί να πετάξει, εκτός από κάποιος άτακτους αρσενικούς που ξεκινούν και όπου τους βγάλει ο δρόμος, και μόνο σκοπό έχουν να ζευγαρώσουν. Είχα την εντύπωση πως οι θηλυκές είναι λιγότερες ατό τους αρσενικούς, αλλά αυτό αποδείχτηκε μάλλον λανθασμένο, αφού οι πρώτες 4 ήταν 2 ζευγάρια:

Κουαρτέτο!

Οι αρσενικές πεταλούδες είναι πιο λεπτές και ευκίνητες, πεταλλίζουν συνεχώς , και μόλις μυριστούν έξοδο καινούργιας θηλυκιάς εγκαταλείπουν αμέσως την προηγουμένη σύντροφο, και κυνηγούν την καινούργια. Όταν ζευγαρώσουν ηρεμούν!

 

Πραγματικός ερωτικός χορός, και όπως θέλει η φύση, οι πιο δυνατοί ζευγαρώνουν περισσότερο.

Οι θηλυκές είναι πιο χοντρές και δυσκίνητες. Όταν  τελικά γεννήσουν ξεχειλώνουν και σέρνονται, αφού η κοιλιά τους είναι στην αρχή γεμάτη από μερικές εκατοντάδες αυγά.

Όργια!

Μετά το ζευγάρωμα, το οποίο μπορεί να διαρκέσει πάρα πολλές ώρες, οι θηλυκιές αποδεσμεύονται και αρχίζουν να γεννούν:

Μάνα, μόνη, γεννά.

Τα αυγά είναι κίτρινα αλλά σε λίγες μέρες γίνονται καφέ και μετά μαύρα.

Η φύση εφοδιάζει τα αυγά με το μήνυμα πως θα περάσουν μια θερμή περίοδο, μετά θα γίνει κρύο, και μετά θα αρχίσει πάλι να ανεβαίνει η θερμοκρασία.  Αυτό η φυσιολογική εναλλαγή οδηγεί στην επόμενη άνοιξη, μετά από δέκα περίπου μήνες δηλαδή, οπόταν αρχίζει ξανά η διαδικασία.  Οι σηροτρόφοι  όμως, υποβάλλουν τα αυγά σε τεχνητές εναλλαγές για να επαναλαμβάνεται η εκκόλαψη καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου υπάρχει τροφή.

Οι ερασιτέχνες μπορεί όμως να κάνουν και λάθη:

Ουπς!

Αυτό έγινε πριν καν ψοφήσουν όλες οι πεταλούδες, και το μόνο που μπορώ να δώσω ως εξήγηση είναι πως η μετακίνηση από ένα δωμάτιο σε άλλο, έδωσε το σήμα της εναλλαγής που περιγράφω, και έτσι άρχισαν τα μικρά να εκκολάπτονται! Με συνοπτικές διαδικασίες μάζεψα τα περισσότερα αυγά και τα τοποθέτησα στην πόρτα του ψυγείου όπου θα παραμείνουν μέχρι να βγάλουν ξανά φύλλα οι συκαμιές τον επόμενο Απρίλη, και ξεφορτώθηκα τα εκκολαφθέντα μικρά. Αυτή η μαζική παιδοκτονία έγινε υπό τη σφοδρή διαμαρτυρία των παιδιών μου που είχαν μάλιστα ανακαλύψει τα μικρά – στην αρχή δεν τους πίστεψα. «Πως θα ένοιωθες εσύ αν σε πέτασσαν οι γονείς σου όταν ήσουν μικρός» , μου έριξε επανειλημμένα ο γιος, δημιουργώντας πολλές μικρές τύψεις!

Λίγες μέρες αργότερα οι πεταλούδες έμοιαζαν έτσι, ακίνητες και ξεζουμισμένες:

Πεταλούδες για πέταμα.

Τα άχρηστα κουκούλια μπορεί να αξιοποιηθούν από την κόρη σε κάποια της εικαστική παρέμβαση:

 

Κουκούλια για πέταμα.

 

Επειδή του χρόνου δεν θα ήθελα να έχω πάνω από καμιά 50ριά σκουλήκια, υπάρχουν διαθέσιμα αυγά!

 

Υ.Γ 4/4/13. Υπάρχουν πολλοί διαθέσιμοι φετινοί μεταξοσκώληκες! Επικοινωνείστε αμέσως με το ycioannou@gmail.com

Υ.Γ 19/5/13  Έχω αυγά για του χρόνου! Επικοινωνείστε! 

Υ.Γ 2-Φεβ-2015: Αν θέλετε αυγά, στείλτε μήνυμα!