Ανατροπή: θεμιτή επανάσταση ή κακό πραξικόπημα;

Ναι, το θέμα έχει να κάνει με το σύστημα, έχει να κάνει και με την προηγούμενη ανάρτηση, έχει να κάνει και με τα πολλά γεγονότα που συνέβησαν στην περιοχή μας τον τελευταίο καιρό.

Αν είχατε να απαντήσετε στην ακόλουθη ερώτηση τι θα κάνατε: «Είναι θεμιτή η ανατροπή του καθεστώτος Άσσαντ στη Συρία;»
Πιθανότατα να σκεφτόσασταν τις δεκάδες χιλιάδες πλάσματα που έχουν ήδη σκοτωθεί, θα περνούσε και λίγο από το μυαλό σας η επόμενη μερα, ποιοι θα κυβερνήσουν ας πούμε, ίσως να κάνατε και σκέψεις περί δημοκρατίας, θα σκεφτόσασταν όμως σίγουρα και το συμφέρον σας.

Τι συμφέρει στη Κύπρο σε σχέση με τη Συρία;

Και εκεί θα είχατε να προβληματιστείτε μεταξύ μιας πιθανότατα άναρχης συνέχειας, μιας πολεμικής περιπέτειας με εμπλοκή άλλων χωρών, και τη συνέχιση ενός μάλλον αποκρουστικού καθεστώτος.
Τι λέτε όμως για την ανατροπή του Μόρσι στην Αίγυπτο; Και την προηγηθείσα ανατροπή του Μουμπάρακ στην ίδια χώρα; Ηταν θεμιτές πράξεις, ήταν λαϊκή εντολή, ήταν επανάσταση, ή μήπως πραξικόπημα;
Λίγο μόνο αν σκεφτούμε την ιστορία της περιοχής μας, της ηπείρου, του κόσμου ολόκληρου θα βρούμε δεκάδες, εκατοντάδες περιπτώσεις ανατροπής. Ανατροπές ατόμων, καθεστώτων, κάπου κάπου και ανατροπές συστημάτων.

Που χαρακτηρίστηκαν αναλόγως, και έμειναν στη ιστορία περιγραφόμενες με τρόπο που βόλευες τους εκάστοτε νικητές.
Και κάπου εδώ μπαίνει η ποιοτική αξιολόγηση κάθε μιας από αυτές τις ενέργειες. Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί πως αν πρόκειται για ένα δικτάτορα, τυχόν ανατροπή είναι θεμιτή, όπως και να γίνει. Και λίγο πολύ υπάρχει συμφωνία στο πως ορίζεται ένας δικτάτορας. Ομοίως, αν ένα καθεστώς οδηγεί τη χώρα στην καταστροφή μέσω των πράξεων του, πολεμικών έναντι άλλων ή και δικών του ανθρώπων, τότε πάλι ίσως να υπάρξει ομοφωνία σε περίπτωση ανατροπής.
Πιο δύσκολο είναι το ζήτημα όταν ακόμα και η ποιοτική αξιολόγηση δεν μπορεί να είναι αντικειμενική.
Ας έρθουμε στα δικά μας λοιπόν. Ισχυρίζομαι πως ο πρόεδρος Χριστόφιας ήταν ο πλέον ανίκανος πρόεδρος που είχαμε ποτέ. Ανίκανος να διαχειριστεί το σύστημα στα πλαίσια του οποίου εξελέγη – και άρα είναι λογικό να αναμένεις πως θα σεβαστεί τους κανόνες. Ο κύριος Χριστόφιας δεν ισχυρίστηκε ποτέ πως επιθυμούσε την ανατροπή του συστήματος, δεν άφησε ποτέ κανένα υπονοούμενο για επανάσταση, για βαθιές αλλαγές, δεν τόλμησε καν να αφήσει ελπίδες. Ο κύριος Χριστόφιας είχε εκλεγεί με αποστολή την ορθολογιστική διαχείριση του καπιταλισμού.
Γι’ αυτό πολλοί εξωΑΚΕΛικοί αριστεροί είχαν δει με επιφύλαξη την εκλογή του.
Όταν η ανεπαρκής του διαχείριση, όταν η αδυναμία του να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που είχαν δημιουργήσει άλλοι – κατά το πλείστον, όταν η ατολμία του δεν έδωσε ευκαιρία σε ανθρώπους που ήταν κοντά του να πάρουν θετικές πρωτοβουλίες, ο κ. Χριστόφιας θυμήθηκε την ιδεολογία, και εκ των υστέρων, πάρα πολύ υστέρων άρχισε να μιλά για το σύστημα τον καπιταλισμό και διάφορες άλλες αφορμές και δικαιολογίες.
Ταυτόχρονα σχεδόν, οι οπαδοί του υιοθέτησαν την ίδια γραμμή άμυνας: δεν είναι αχάπαρος ο πρόεδρος, το σύστημα φταίει, και το σύστημα μας επιτίθεται!

Πάρα πολύ ωραίο!
Εξαιρετικό άλλοθι, ιδιαίτερα όταν εμφανιστεί κατόπιν εορτής.
Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, σε μια από τις πολλές ακραίες στιγμές αποτυχίας του Δημήτρη Χριστόφια να έχει επαφή με την πραγματικότητα, είχα γράψει ένα κείμενο με τον τίτλο: «Όταν η Δημοκρατία φτάνει στα όρια της.»
Ηταν ένα σύντομο κείμενο, το οποίο ακολούθησαν πολλά σχόλια:

«Δεν βρισκόμουν εντός της αίθουσας της σύσκεψης του προέδρου Χριστόφια με τους αρχηγούς των κομμάτων.
Γνωρίζω μόνο τις δηλώσεις που έγιναν μετά το πέρας της συνάντησης.
Από όσο καταλαβαίνω, από όσο διαισθάνομαι, ο πρόεδρος Χριστόφιας όχι μόνο δεν αντιλαμβάνεται πως φτάσαμε εδώ, όχι μόνο δεν δύναται να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, όχι μόνο δεν έχει το παραμικρό στοιχείο για το τι κάνουμε χωρίς το σχέδιο Α, αλλά φαίνεται πως *δεν επιθυμεί να αντιληφθεί*, *δεν επιθυμεί να παρακολουθήσει* και *δεν επιθυμεί να κάνει κάτι*.

Ο άνθρωπος έχει παραδοθεί στην ανεπάρκεια του, και πολύ πιθανόν στην κακή φυσική και ψυχολογική του κατάσταση, αφήνοντας τη χώρα να βουλιάξει.
Πρόεδρε, εγώ όταν νοιώθω χάλια, κάνω διακοπή, παίρνω τα βουνά μέχρι να καθαρίσω το μυαλό μου, και επανέρχομαι για να συνεχίσω, παίρνοντας ακόμα και αποφάσεις που δε με ευχαριστούν.
Όπως θα είναι όλες οι αποφάσεις που αφορούν το μνημόνιο με τους δανειστές μας.
Εσύ πρόεδρε, δεν φαίνεται να μπορείς να το κάνεις ούτε καν αυτό.

Το πρόβλημα είσαι εσύ.

Ε, λένε πως στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα, έτσι;

Αν είναι έτσι, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, ως ο διάδοχος σου στο κόμμα, η λοιπή ηγεσία του ΑΚΕΛ, ο υποψήφιος Σταύρος Μαλάς, ο «δικός σου» διοικητής Πανίκος Δημητριάδης, ο θεσμικά υπεύθυνος (αλλά αμφιβάλλω αν δύναται να αντεπεξέλθει στις εξελίξεις) πρόεδρος της Βουλής κ. Ομήρου, πρέπει απόψε κιόλας να βρουν λύση.
ΑΠΟΨΕ ΚΥΡΙΟΙ!
Ο κ. Χριστόφιας δεν έχει το δικαίωμα να αφήσει τη χώρα να βουλιάξει.»
Το νόημα σαφές: οι «δικοί» του άνθρωποι έπρεπε να κινητοποιηθούν, να προσπαθήσουν να τον κάνουν να φέρει τα μίλια του για να πάρει τις αποφάσεις που χρειάζονταν.
Το ανωτέρω λοιπόν, θεωρήθηκε «περιορισμός στη δημοκρατία» και ακόμα «ουσιαστική» κλήση σε πραξικόπημα!
Αυτά σχεδόν ένα χρόνο μετά που είχε δημοσιευτεί το δικό μου κείμενο, από το χλιδάτο, αλλά πάντως «αριστερό» μπλοκ «Αγκάρρα» με τον προκλητικό τίτλο: «Προκαταρκτικές σκέψεις για τον Κυπριακό φασισμό».

Διαμαρτυρήθηκα για την συνειδητή διαστρέβλωση με το πιο κάτω σχόλιο:

«Ώστε εγώ έγραψα τέτοιο πράγμα σύντροφοι, ε; “Την ανάγκη περιορισμού της δημοκρατίας για χάρην της κερδοφορίας του κεφαλαίου, της ”ανάπτυξης” την έχουν διαλαλήσει πρωτίστως ”δημοκρατικοί φιλελεύθεροι” (βλ. τον φιλελεύθερο ”Στροβολιώτη” να καλεί, ουσιαστικά, σε πραξικόπημα: ”Όταν η δημοκρατία φτάνει στα όρια της”)”
Όπως γράφω και στο κείμενο: «Από όσο καταλαβαίνω, από όσο διαισθάνομαι, ο πρόεδρος Χριστόφιας όχι μόνο δεν αντιλαμβάνεται πως φτάσαμε εδώ, όχι μόνο δεν δύναται να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, όχι μόνο δεν έχει το παραμικρό στοιχείο για το τι κάνουμε χωρίς το σχέδιο Α, αλλά φαίνεται πως *δεν επιθυμεί να αντιληφθεί*, *δεν επιθυμεί να παρακολουθήσει* και *δεν επιθυμεί να κάνει κάτι*. Ο άνθρωπος έχει παραδοθεί στην ανεπάρκεια του, και πολύ πιθανόν στην κακή φυσική και ψυχολογική του κατάσταση, αφήνοντας τη χώρα να βουλιάξει.»
Ο ανωτέρω προβληματισμός ισχύει είτε πρόεδρος είναι ο Χριστόφιας (που αποδεδειγμένα συμπεριφερόταν όπως περιγράφεται), είτε ο Αναστασιάδης, είτε οποιοσδήποτε άλλος.
Εσείς δηλαδή ποια εισήγηση έχετε; Αν ένας πρόεδρος (με υπερεξουσίες), σε ένα αστικό προεδρευόμενο κράτος αποδεχτεί φωνακτά ανίκανος να λειτουργεί, τι θα κάνατε; Μήπως αυτό:
«Αν είναι έτσι, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, ως ο διάδοχος σου στο κόμμα, η λοιπή ηγεσία του ΑΚΕΛ, ο υποψήφιος Σταύρος Μαλάς, ο «δικός σου» διοικητής Πανίκος Δημητριάδης, ο θεσμικά υπεύθυνος (αλλά αμφιβάλλω αν δύναται να αντεπεξέλθει στις εξελίξεις) πρόεδρος της Βουλής κ. Ομήρου, πρέπει απόψε κιόλας να βρουν λύση.»
Και αυτό είναι «ουσιαστική» πρόσκληση για πραξικόπημα;
Προφανώς για πλείστα ζητήματα διαφωνούμε, αλλά παραδέχομαι πως τα ελληνικά σας φαίνονται άριστα.
Άρα η διαστρέβλωση δεν οφείλεται σε αδυναμία κατανόησης.»
Για να πάρω την εξής απάντηση: από τον συντάκτη, προφανώς, του κειμένου PROFUSO:
«Ναι ”σύντροφε”, αυτό ακριβώς έγραψες. Και το λες ξανά:
”Εσείς δηλαδή ποια εισήγηση έχετε; Αν ένας πρόεδρος (με υπερεξουσίες), σε ένα αστικό προεδρευόμενο κράτος αποδεχτεί φωνακτά ανίκανος να λειτουργεί, τι θα κάνατε;”
Το αν κάποιος τις κρίνει σαν υπερεξουσίες κτλ δεν αλλάζει το γεγονός ότι αυτό ισχύει θεσμικά και η εκτροπή του προφανώς και θα συνιστά πραξικόπημα, έστω ήπιας μορφής. Και έχεις απόλυτο δίκαιο, ”σύντροφε”, ότι εκεί όπου η οικονομία τα βρίσκει δύσκολα, η αστική δημοκρατία φτάνει στα όρια της και στην ανάγκη θα περιστείλει την πιο ”δημοκρατική” λειτουργία της για να μην κωλυσιεργούν αυτά που πρέπει να γίνουν, για χάρην ποιου φυσικά; του κεφαλαίου. Για αυτό ο καπιταλισμός πρέπει να ανατραπεί και όχι να μεταρρυθμιστεί.»
Στην ευφυέστατη λοιπόν αυτή τους απάντηση τα κοπέλια του μπλοκ λέγουν πως η δική μου παρέμβαση συνιστά ….πραξικόπημα, αγνοώντας όλα τα άλλα σχετικά που οδήγησαν σε εκείνη την σκέψη.

Αλλά ενώ με κατηγορούν για πραξικοπηματία, ολοκληρώνουν το σχόλιο τους με ειλικρινή αναφορά στον τελικό τους σκοπό, που είναι η πλήρης ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος!

Εννοείται, έχουν κάθε δικαίωμα να τα επιθυμούν αυτό, αλλά είναι λίγο υπερβολικό και προκλητικό να σου κάνουν κριτική επειδή έκανες επίκληση στους …. φίλους του προέδρου να τον βοηθήσουν λιγάκι, και οι ίδιοι να θέλουν να τα χαλάσουν όλα, μα όλα, χωρίς να θεωρούν πως αυτό είναι μεμπτό ή έστω συζητήσιμο!

Απάντησα ξανά έτσι:

«Έτσι ε; Αποτελεί “πραξικόπημα” η προσπάθεια φίλων και συνεργατών του εκάστοτε προέδρου να τον βοηθήσουν, και *δεν* αποτελεί πραξικόπημα η ειλικρινής σας ομολογία ότι θέλετε πλήρη ανατροπή του υφιστάμενου συστήματος;
Ο κίνδυνος στη δημοκρατία από εδώ ξεκινά: “Για αυτό ο καπιταλισμός πρέπει να ανατραπεί και όχι να μεταρρυθμιστεί.”»
Και ο διάλογος τελείωσε όπως πιο κάτω:

«Όσο πραξικόπημα αποτελούσε η αστική Γαλλική Επανάσταση, η Αμερικανική Επανάσταση Κ.Ο. Καταδίκασε τες!
Όσο για την δική σου προτροπή, νομίζω ο τίτλος σου τα λέει όλα, όπως επίσης και το τελευταίο σου άρθρο που λες πάνω κάτω τα ίδια.
Δεν επιθυμούμε να συνεχίσουμε αυτήν την συζήτηση γιατί δεν έχουμε τον χρόνο να ασχολούμαστε με αφελείς φιλελεύθερους. Προτιμάμε τους συντηρητικούς, είναι πιο ειλικρινείς στις προθέσεις τους.»

Μάλιστα!

Ε, όχι, δεν καταδικάζω την Γαλλική και την Αμερικάνικη επανάσταση. Γιατί εκ των υστέρων αποδείχτηκε πως βελτίωσαν μια προηγηθείσα κακή κατάσταση. Ακριβως με το ίδιο κριτήριο η προεδρεία Χριστόφια κρίνεται εκ των υστέρων ως κάτι περισσότερο από τραγική.
Και αυτό ισχύει και για τους συστημικούς της παρέας, αλλά και για τους αντισυστημικούς.
Τα κοπέλια του «Αγκάρρα» δεν επιθυμούν συνέχιση του διαλόγου στο χώρο τους και δε θα τους επιβαρύνω.

Γι’ αυτό τα άπλωσα όλα αυτά εδώ μέσα.
Και γι’ αυτό ασχολήθηκα τόσο πολύ με την «ανατροπή». Αν πρέπει να βγάλω πόρισμα θα πω ότι τίποτα δεν είναι απόλυτο: υπάρχουν πολλά κριτήρια για να αξιολογείς πριν και μετά μια ανατροπή.
Ανατροπή ατόμων, καθεστώτων ή και συστήματος.

Οφείλω να πω όμως πως για το τελευταίο υπάρχουν ίσως τα πλέον αντικειμενικά κριτήρια: όσοι επιθυμούν να το ξεφορτωθούν αυτό το σύστημα δεν έχουν κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό. Άσε που υπάρχουν και ένα σωρό τρόποι και ανατροπής και κτισίματος της επόμενης μέρας.

Το πιο βασικό όμως είναι άλλο: όπου δοκιμάστηκαν παραλλαγές του εισηγούμενου άλλου συστήματος απέτυχαν παταγωδώς και ολοκληρωτικά αφού σκόνταψαν στις ασάφειες, στις ατέλειες, στους κανόνες, στις αντιφάσεις, στην σταθερότητα του, αφού όπως και το παρόν δεν είναι δυνατόν να είναι τέλειο.
Μόνο η ουτοπία είναι τέλεια.

Αλλά το άλλο σύστημα απέτυχε κυρίως για ένα λόγο: βρέθηκε σε αντίφαση με την ανθρώπινη φύση. Και αυτό δε θα μπορούσε να το ξεπεράσει ποτέ, εκτός και αν σε Χ χρόνια από σήμερα η παγκόσμια κουλτούρα καταφέρει να δημιουργήσει ανθρώπους που είναι σε θέση να δουν το «εμείς» αντί το «εγώ» – ένα στοιχείο που προς το παρόν μας χαρακτηρίζει όλους, τους κομμουνιστές περιλαμβανόμενους.