Μπορεί να αποτελέσει επιλογή το ΑΚΕΛ;

Μα το ΑΚΕΛ αποτελεί *ήδη* επιλογή για το ένα τρίτο περίπου των ψηφοφόρων, θα μπορούσε να απαντήσει κανείς.

 

Σωστά. Το ερώτημα  όμως τίθεται στα πλαίσια των παραμέτρων που είχε θέσει το προηγούμενου μου πολιτικό κείμενο – το οποίο δημοσιεύτηκε και στον Πολίτη την 22^α  του Φεβράρη.

 

Στο κείμενο εκείνο είχα θέσει διάφορα, είχα αποκλείσει ως επιλογές όλα τα μικρά κόμματα, και κατέληγα πως αν το κριτήριο είναι η λύση του Κυπριακού, στις επόμενες εκλογές καλό θα ήταν να ενισχυθούν τα δυο μεγάλα κόμματα, μπας και καταφέρουν να μπορέσουν να κάνουν κάτι χωρίς τα λυσοφοβικά βαρίδια.  Ειδικά για το ΑΚΕΛ έθετα τον προβληματισμό κατά πόσον θα μπορούσε να αναμορφωθεί αυτό το κόμμα, και από light κομμουνιστικό, να μετατραπεί σε μια αξιόπιστη κεντροαριστερή επιλογή για να καλύψει τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας στην Κύπρο. Αυτό ακριβώς το σημείο έγινε θέμα συζήτησης δια ζώσης αλλά και τηλεφωνικώς μεταξύ διαφόρων φίλων από τον χώρο αριστερά του κέντρου, οι οποίοι μετά τις αλλεπάλληλες τραγωδίες του 2003 και 2004, ένοιωθαν πως είχαν χάσει την κομματική τους στέγη. Η μια πολιτική θέση ήταν πως μπορεί μεν το ΑΚΕΛ να θεωρητικολογεί υπέρ της λύσης, αλλά τις κρίσιμες στιγμές κόλωσε και έκανε τη ζημιά, οπότε η επιλογή είναι μόνο ο φιλελεύθερος ΔΗΣΥ. Η άλλη θέση έλεγε πως ο ΔΗΣΥ εκφράζει ευκαιριακή πολιτική, χωρίς ιδεολογική δέσμευση, και δεν θα ήταν έκπληξη αν έφερνε τον εθνικισμό στην πρώτη γραμμή αν αυτό βόλευε τις εκλογικές του επιδιώξεις.  Το συμπέρασμα αυτής της θέσης ήταν πως πρέπει να ενισχυθεί το ΑΚΕΛ, όχι μόνο για να ενισχυθεί η θέση του προέδρου στο τραπέζι των συνομιλιών, αλλά και γιατί ίσως να υπάρχουν οι πιθανότητες αλλαγών στο ΑΚΕΛ, για να μπορέσει να εκφράσει και άλλο, ευρύτερο ακροατήριο, ευρισκόμενο αριστερά του κέντρου.

 

Οφείλω να πω ότι δεν είχα άμεση απάντηση σε αυτή τη θέση. Επαναλαμβάνω πως αν ήταν εφικτό θα ήθελα να υπήρχε  στην Κύπρο ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη, το οποίο όχι μόνο επανέφερε την Ελλάδα στο δρόμο της αξιοπρέπειας, αλλά και γιατί φάνηκε ένα κόμμα τολμηρό, που δεν κόλωνε όπου χρειαζόταν να πάρει αποφάσεις.

 

Ε, το ΑΚΕΛ δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, και ούτε δείχνει να θέλει να τα αποκτήσει. Δεν φτάνει φυσικά στους παραλογισμούς και τις ακρότητες του ΚΚΕ, αλλά αυτό του το χαρακτηριστικό είναι ίσως και το αδύνατο του σημείο: στο σημερινό πολιτικό σκηνικό, ένα κόμμα που ακόμα αυτοχαρακτηρίζεται κομμουνιστικό, θα έπρεπε  ακριβώς να *χαρακτηριζόταν* και από τις ακρότητες και τους παραλογισμούς του ΚΚΕ.  Από τη στιγμή που το ΑΚΕΛ συμπεριφέρεται εμπράκτως πιο «υπεύθυνα», τότε θα έπρεπε να αντιληφθεί πως αυτόβουλα προσχωρεί πλέον σε ένα πολιτικό κενό.  Δεν γίνεται να θεωρείς ως κινητήρια σου δύναμη μια αποτυχημένη ιδεολογία, και την ίδια στιγμή να προσπαθείς να έχεις ρόλο αξιόπιστου διαχειριστή σε *εκείνο ακριβώς* στο οποίο αντιτάσσεται η ιδεολογία σου.

 

Το ΑΚΕΛ θα μπορούσε θεωρητικά να εξέλθει από το πολιτικό κενό στο οποίο βρίσκεται, και ταυτόχρονα να καλύψει ένα άλλο σημαντικό κενό που υπάρχει στο πολιτικό σκηνικό της Κύπρου: αυτό της σοσιαλδημοκρατίας. Η ΕΔΕΚ έχει χάσει την ευκαιρία, δεν έχει ούτε ηγέτη ούτε στελέχη που θα μπορούσαν να κάνουν οτιδήποτε θετικό, η ΕΔΕΚ δεν έχει ούτε καν την κρίσιμη μάζα η οποία θα της επέτρεπε να έχει ρόλο αντίστοιχο με εκείνο των λοιπών ευρωπαϊκών κομμάτων της κεντροαριστεράς. Η σφραγίδα στην αποτυχία της ΕΔΕΚ μπαίνει και λόγω του γεγονότος πως δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με τους ευρωπαίους σοσιαλιστές: οι εθνικιστικές της θέσεις δεν χαροποιούν τους ευρωπαίους.

 

Το ΑΚΕΛ έχει και στελέχη, έχει και την κρίσιμη μάζα που θα μπορούσε να καλύψει τον χώρο της κεντροαριστεράς. Ειλικρινά πολλές φορές ακούω νούσιμα στελέχη του κόμματος τα οποία καθηκόντως υπερασπίζονται ξύλινες κομματικές θέσεις και νοιώθω πως δεν τις πιστεύουν στην πραγματικότητα. Νοιώθω πως θα μπορούσαν να αποδώσουν κάτι πολύ καλύτερο.

 

Φυσικά μπορεί να ισχυριστεί κάποιος πως η ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού (λέμε τώρα), αποτελεί προτεραιότητα, και συνεπώς οι αλλαγές στο ΑΚΕΛ μπορούν να περιμένουν – μια έκφραση δηλαδή του γνωστού Μεγάλου Άλλοθι.

 

Το θέμα είναι πως το κόμμα αυτό φαίνεται βολεμένο σε ένα περίεργο και άχρωμο κομμουνιστικό συντηρητισμό, ο οποίος του δίνει μεν αρκετά ποσοστά για να έχει σοβαρό πολιτικό ρόλο. Ταυτόχρονα όμως το παγιδεύει. Γιατί δύσκολα μπορεί να πάρει νέους ψηφοφόρους, δύσκολα μπορεί να ελκύσει άλλο κόσμο αριστερά του κέντρου αλλά μακριά από μουσειακές ιδεολογίες. Και αφού το ΑΚΕΛ δεν έχει την τόλμη να κάνει  κινήσεις αναμόρφωσης, μένει ουσιαστικά περιορισμένο. Περιορισμένο όχι μόνο λόγω ιδεολογίας αλλά και λόγω προοπτικής. Το κόμμα αυτό δεν μπορεί ρεαλιστικά να ελπίζει πως θα έχει ποτέ ρόλο αυτοδύναμης πολιτικής δύναμης λόγω των ορίων που το *ίδιο* βάζει.

 

Φυσικά ένας τέτοιος αυτοπεριορισμός ίσως να βολεύει κιόλας: ε, τι να κάνουμε, δεν μπορούμε να λύσουμε το Κυπριακό γιατί έχουμε το «κακό» ΔΗΚΟ μαζί μας. Ο αυτοπεριορισμός βολεύει επίσης και στο θέμα των λοιπών ιδεολογικοπολιτικών του χαρακτηριστικών: αφού καλά είμαστε με 30-35% των ψηφοφόρων, που να τρέχουμε τώρα να παίρνουμε ρίσκα, να γίνουμε σοσιαλδημοκράτες για να κτυπήσουμε το 45%!

 

Σε όλη του τη σύγχρονη ιστορία, και παρά την ισχυριζόμενη επαναστατική του προέλευση, το μόνο που φαίνεται πως δεν μπορεί να κάνει το ΑΚΕΛ είναι κάτι το επαναστατικό.